1 Kasım seçimlerinde AK Parti'ye ayrıntılar kazandırdı. Seçime hazırlıkta yürütülen detaylı çalışma AK Parti'nin oylarını neredeyse yüzde 20 oranında arttırdı. AK Parti, Türkiye'nin 81 ilinde oyunu arttıran tek parti oldu.
1 Kasım seçimlerinde AK Parti'ye ayrıntılar kazandırdı. Diğer partilerin aksine 1 Kasım seçimini 7 Haziran'ın devamı olarak görmeyen AK Parti, aday listeleri ve seçim beyannamesini neredeyse baştan yazdı. Halkın gözardı edilen talep ve beklentileri beyannamede toplumun her kesimi için ayrı ayrı olmak üzere sıralandı. İl listelerinde gerek adaylar gerekse sıralamalar, illerin eğilimlerine göre ince bir matematikle yeniden oluşturuldu. Seçime hazırlıkta yürütülen bu detaylı çalışma AK Parti'nin oylarını neredeyse yüzde 20 oranında arttırdı. AK Parti, Türkiye'nin 81 ilinde oyunu arttıran tek parti oldu.
AK Parti'yi 1 Kasım'da zaferle çıkaran ayrıntılar şöyle:
DİYARBAKIR'DA KAZANAN SÖYLEM: GELECEK MESELESİ
Doğu'nun en büyük şehri olan Diyarbakır'da kazanan HDP olmasına rağmen AK Parti geçen seçimlere göre hem oyunu hem de vekil sayısını artırdı. Diyarbakır'da ikinci parti olan AK Parti, Galip Ensarioğlu ile Ebubekir Bal'ı Meclis'e taşıdı. 7 Haziran seçimlerinde Galip Ensarioğlu'nun yerine akrabası Salim Ensarioğlu ikinci sıradan aday gösterilmiş ve seçilememişti. Bu seçimlerde Salim Ensarioğlu bağımsız girdi ve Meclis'e girecek oyu alamadı. Bu tablo, AK Parti'nin aday listesini oluştururken attığı kritik adımın yerindeliğini de göstermiş oldu. Diyarbakır'daki seçim sonuçlarında, PKK terör örgütü baskısından bunalan ve hükümetin son zamanlarda PKK'ya yapmış olduğu operasyonların halktaki karşılığı da seçim sonuçlarına yansıdı. Şiddeti onaylamayan halk, HDP'ye sandıkta ders verdi. Bölgede istikrarsızlık ve şiddetin yeniden başlaması halkın yeniden AK Parti'ye yönelmesini sağladı. Edinilen bilgiye göre, AK Parti'ye oy veren Diyarbakırlılar, "Mesele gelecek, geleceğimize sahip çıkmalıyız" diyerek sandığa gitti. HDP'nin Diyarbakır'daki kaybında önemli bir etkenin de seçimlerden önce özyönetim ilan edilmesi olduğu bildirildi.
2007-2011 BAŞARISI YOLUNA GİRİLDİ
7 Haziran ve 1 Kasım seçim sonuçlarını değerlendiren Galip Ensarioğlu, "7 Haziran seçimlerinde giden oyların bir kısmı geri geldi. Oyların bir kısmı emanetti, bir kısmı çeşitli sebeplerden dolayı HDP'ye verilmişti. Ancak HDP halkın beklentilerini 7 Haziran'dan sonra karşılayamadı. Karşılayamayınca HDP'ye tepki sandığa yansıdı. AK Parti de bu süreçte birtakım hatalarını telafi etti" dedi. 1 Kasım ile birlikte Diyarbakır'da 2007-2011 seçimlerindeki oy oranlarına doğru gidildiğine dikkat çeken Ensarioğlu,"Türkiye'nin istikrarı, barışı, huzuru, Ortadoğu'nun geleceği, bir ümmetin geleceği güçlü bir Türkiye'den geçer. Güçlü bir Türkiye de güçlü bir AK Parti iktidarından geçer" diye konuştu.
IĞDIR'DA AZERİ FAKTÖRÜ
AK Parti'nin tek başına iktidar olmasındaki nedenlerden aday faktörü, Iğdır'da da ortaya çıktı. AK Parti, 7 Haziran seçimlerinde yüzde 12 olan oyunu yüzde 31.7'ye yükselterek Iğdır'da bir vekil çıkardı. Iğdır halkı sandığa giderken, hem adayı hem de kendisine gelecek hizmeti gözönünde bulundurarak oyunu kullandı. Özelikle Azeri kesimlerinin oyunu alan AK Parti, geçen seçimlerde HDP'nin çıkarmış olduğu iki vekilden birini geri almış oldu. Iğdır'da MHP'nin oyu yüzde 27,3'den 12,5'e, HDP'nin oyu ise yüzde 57,3'den 51.7'ye geriledi.
TRABZON'DA NOKTA ATIŞI
AK Parti, Trabzon'da seçimler öncesi yaptırmış olduğu anketteki oy oranını nokta atışı ile tutturdu. Yüzde 66.5 ile Trabzon'dan 5 vekil çıkaran AK Parti, tüm ilçelerde rekor oylar aldı. Trabzon'da bir vekil ile CHP ikinci parti olurken, MHP'nin ağır isimlerinden Koray Aydın seçilemedi. AK Parti'nin başarısının en büyük nedenlerinden biri de adaylarla birlikte gençlik kollarından il teşkilatına kadar tempolu bir seçim çalışması yürütülmesi oldu. Bunun da karşılığını 5 vekil alarak gördü. AK Parti Trabzon Milletvekili Süleyman Soylu, "5 aylık zaman diliminde millet memlekete sahip olmak isteyenlerin kimler olduğunu gördü. Millet 1 Kasım'da bunların hepsinin sahibi benim dedi. 'Bu memleketin sahibi benim' dedi" diye konuştu. "5 aylık zaman dilimi içerisinde eski Türkiye iktidarının heveslileri Türkiye'ye çökmeye kalktılar" diyen Soylu, "Tam anlamı bu. Millet de bunu gördü, bu meselenin sahibi benim dedi. 50 gramlık oy pusulası ile bunu değiştirelim dedi. Eski Türkiye iktidarına heveslilerin Türkiye'ye çökmesine bu millet müsade etmedi, anahtarı kendi elinde tuttu" dedi.
BAHÇELİ'YE "HAYIR" HAYIR GETİRMEDİ
Seçimlerde barajı aşmasına rağmen kaybeden parti MHP oldu. MHP'nin kalesi ve Devlet Bahçeli'nin memleketi olan Osmaniye de tercihini AK Parti'den yana kullandı. 4 vekil çıkaran Osmaniye'de vekillerin ikisini AK Parti, ikisini MHP aldı. Fakat AK Parti, Osmaniye'de yüzde 47'lik oranla MHP'ye yüzde 28 fark attı. Osmaniyeli de MHP Genel Başkanı Bahçeli'ye "Hayır"dan rahatsızlığını sandıkta iletmiş oldu. Bahçeli, Osmaniye'de AK Parti'den 40 bin oy fark yedi. AK Partili Suat Önal, "Vatandaş 7 Haziran'da işin buraya kadar geleceğini farketmemişti. Vatandaş istikrarsızlığın ne kadar toplum üzerine ekonomik olarak olumsuz yansdığını gördü. Biz de vatandaşın beklentilerine seçim beyannamesindeki iyileştirmelerle cevap vermiş olduk. Alanda arı, karınca gibi çalıştık. Osmaniyeli milletin aydınlık geleceğine hayır diyen insanlara hayır dedi" diye konuştu.
KONGREYLE GELEN DEĞİŞİM, ADAY VE BEYANNAME DEĞİŞİMİ ÇANAKKALE'DE BİRİNCİLİĞİ GETİRDİ
1 Kasım seçimlerinde Çanakkale'nin kazananı AK Parti oldu. Çanakkale'de hem aday ve hem de seçim beyannamesi faktörü ortaya çıktı. 7 Haziran seçimlerine göre 4 adaydan ikisini değiştiren AK Parti, ilde birinci parti olarak çıktı. Zaferin başında Çanakkale'de geniş bir kitleye ulaşılması gösteriliyor. AK Parti, 1 Kasım seçimlerini bir memleket meselesi olduğunu anlatırken, Çanakkaleliler de "yeniden istikrar" dedi. AK Parti'nin genç vekilleri arasında yer alan Bülent Turhan, beyanname ve aday listeleri ile alakalı seçmenin farklı taleplerinin olduğunu belirterek, Çanakkale'deki başarının nedenlerini şöyle değerlendirdi: "1 Kasım seçimleri öncesi kongremizi yapıp, parti vitrinini yeniledik. Toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaçlarına yönelik yeni bir beyanname hazırladık. Vatandaşın tercihlerini de göz önünde bulundurarak aday listelerimizi hazırladık. 7 Haziran'da vatandaşın bize ilettiği mesajı doğru yorumladık. "İlk günkü aşkla" dedik ve siyasi kampanyamızı yürüttük."
ESKİŞEHİRLİYLE İLETİŞİM KOPUKLUĞU GİDERİLDİ
CHP'nin AK Parti'ye kaptırdığı illerden birisi de Eskişehir oldu. Eskişehir'de 7 Haziran seçimlerine göre alanda farklı bir çalışma yürüten AK Parti halka yapılmak istenenleri anlattı. Vatandaş ile iletişim kopukluğunu inceleyen AK Parti, 1 Kasım seçimlerinde bütün yaşananları özeleştiri yaparak, deneyimlerini artırdı. O çerçevede seçim stratejisini oluşturan AK Parti, ekonomik vaatleri ile net mesajlar verdi. Bu mesajları halka iyi anlatan AK Parti, CHP'nin elinden Eskişehir'i aldı. Yerel sorunlarla sık sık gündeme gelen Eskişehirliler, beraberlik ve huzurdan yana oy kullandı. AK Parti üçüncü sıradan Meclise giren Emine Nur Günay, "Birlik beraberlik güven ve huzur istedi. Bunu sağlayacak partinin ve kadroların da AK Parti'de olduğunu gördü. Bunun çok büyük etkisi var. Biz yıkıcı olmadık yapıcı olduk. Eskişehir halkı bunu gördü. Bir kere seçildikten sonra şehrin vekili oluyorsunuz. Oy vermiş ya da vermemiş hiç önemli değil, siz o şehri temsil ediyorsunuz ve biz herkesle birlikte çalışacağız. Bu mesajı da halkımız çok net aldı. Kadromuza güvendiler" dedi.
ANTALYA'DA ÇAVUŞOĞLU VE TÜREL "DEVLET SÖZÜ" ETKİSİ YARATTI
Tek başına iktidarı yakalayan AK Parti, Antalya'da da tarihi bir zafere imza attı. Zaferin arkasında ise çılgın projeler yatıyor. Turizmin başkenti olarak da bilinen Antalya'da maliyetleri milyar dolarlarla ölçülen büyük proje vaatlerinde bulundu. Seçim çalışmalarında AK Parti Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mevlüt Çavuşoğlu ile Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel'in birlikte hareket etmesi seçmen üzerinde devlet sözü etkisi yarattı. AK Partililer geniş kitleye ulaşırken, diğer partilerin adaylarının söylemleri cılız kaldı. Antalya için yüksek hızlı tren, yeni otoyollar, üçüncü havalimanı söylemleri halk tarafından da karşılığını bulduğu sandığa yansıdı. AK Parti, seçimlerde yüzde 41.7 ile birinci parti çıkarken ikinci parti yüzde 32.8 ile CHP oldu. Yüzde 17,3 ile üçüncü parti MHP olurken yüzde 5.9 ile HDP ise dördüncü parti oldu.
DOĞU'NUN PARİSİ İSTİKRARA OY ATTI
Güneydoğu Anadolu bölgesinde ekonominin kalbi olarak görünen Gaziantep, Türkiye'de beş aydır süren istikrarsız ortamdan en çok etkilenen iller arasındaydı. 1 Kasım seçimlerinde Antepli istikrar için sandığa gitti. Gaziantep'e 7 Haziran'da kaybettiği vekillerin tamamını geri aldı. 7 Haziran seçimlerinde AK Parti 6, MHP 2, CHP 2, HDP ise 2 milletvekil çıkarmıştı. Kesin olmayan sonuçlara göre bu dağılım AK Parti 8, CHP 2, MHP 1, HDP ise 1 vekil çıkararak değişti.
AYDIN'DA İNCİR VE ZEYTİN BEREKETİ
Aydın'daki seçim sonuçlarına göre 7 Haziran'da 2 milletvekilini Meclis'e gönderen AK Parti, vekil sayısını 3'e çıkardı. CHP'nin vekil sayısı 4'den 3'e düşerken, MHP 1 milletvekilini korudu. AK Parti'nin tek başına iktidar olmasına inanan seçmen, iktidar olmanın avantajlarından faydalanmak için AK Parti'ye destek verdi. AK Parti'nin iktidarda kalacağına inanan muhafazakâr seçmen gemiyi terk etmedi. Bununla birlikte, halkın zeytin ve incirden iyi para kazanması da AK Parti'nin avantajı oldu. CHP'nin halktaki inandırıcılık sorununun büyümesi de Aydınlı seçmeni kararından vazgeçirdi. HDP'nin barajı aşması için geçmişte CHP'ye oy verenlerin destek verme yönündeki kararlılığından vazgeçmesi de oyları AK Parti'ye kaydırdı.