Siz de çoğu kişi gibi pazartesi diyete başlayıp o hafta bitmeden yarım bırakmışsınızdır. Peki, bunu neden yapıyoruz?
Fazla kilolarından kurtulmak isteyen ancak pazartesi başladığı diyeti 3 gün sonra bırakan kişilerin diyet yaparken bazı kuralları göz ardı ettiğini belirten uzmanlar, bu hataların düzeltilmesi durumunda diyetin amacına ulaşacağını söylüyor.
Prof. Dr. Aslıhan Dönmez, tüm beceriler gibi, diyet yapma becerisinin geliştirilebileceğini, bu gelişimin ise üç basamaktan oluştuğunu belirtti.
Öğren, uygula ve tekrar et
Dönmez, "Öğrenme, uygulama ve tekrar etme? Diyelim ki yüzmeyi öğrenmek istiyorsunuz. Bunun için önce hangi hareketleri yapmanız gerektiğini öğrenmeniz gerekir. Bunu teorik olarak öğrenmeniz yetmez, mutlaka suya girip öğrendiklerinizi uygulamanız gerekir. Sonrasında da yüzmeyi sık sık tekrar etmek gerekir ki beceriniz kalıcı hale gelsin. Diyet yapma becerisi de bu şekilde öğrenilir. Önce neyi yanlış yaptığınızı ve aslında ne yapmanız gerektiğini öğrenmeniz gerekir. Sonra bunu günlük hayatınıza geçirmeniz yani davranışlarınıza yansıtmanız gerekir. Son aşama bu becerileri otomatik hale getirmektir, bunun için de bol bol bu becerileri kullanmanız gerekir" diye konuştu.
Bu beceriyi geliştiremeyen kişiler, yukarıda bahsedilen basamakların herhangi bir yerinde hata yapıyor demektir.
Öğrenme sürecinde yapılan hatalar: Kişi, ne yapması gerektiğini bilmiyor ya da yanlış biliyor olabilir. Yanlış diyetler bunun en tipik örneğidir. Kalori kısıtlamasının aşırı yapıldığı, kişiyi aç bırakan, "şok" diyetler kişiye kısa sürede kilo verdirir ama verdiği kiloyu hatta daha fazlasını hızlı bir şekilde almasına neden olabilir.
Uygulama sürecinde yapılan hatalar: Kişi, teorik olarak öğrendiği bilgiyi pratik olarak günlük hayatına geçirmiyor olabilir. Örneğin; kişi diyet yaparken aç kalmaması gerektiği bilgisini öğrendi. Fakat diyetini yaparken öğün atlıyor ve dolayısıyla aç kalıyor. Bu durum kişinin iştahının açılmasına ve dolayısıyla tıkınma atağı yaşayıp kilo almasına neden olur.
Tekrar etme sürecinde yapılan hatalar: Kişi diyet yaparken kendisini aç bırakmaması gerektiğini öğrendi ve gerçekten de öğün atlamadan diyetini uyguluyor. Bir hafta sonra eski yeme düzenine geri döndü. Yani öğrendiği beceriyi tekrar tekrar uygulamadı. Yeni öğrenilen bilgi hızlı bir şekilde silinir ve kişi eski yeme alışkanlıklarına geri döner. Çünkü beyinde bilgi ancak sık tekrar edildiğinde kalıcı hale gelir.
Sürekli aynı düşünce ve davranış kalıplarını kullanarak bir kısır döngü içinde dönüp durmanın kilo verdirmeyeceğini dile getiren Dönmez, "Bugüne kadar kilo vermenizi engelleyen ya da verdiğiniz kiloyu geri almanıza neden olan düşünce ve davranışlar kalıplarının neler olduğunu ve bunların nasıl değişeceğini öğrenmeniz gerekir. Bu konuda size yardımcı olacak bir psikoterapi türü Bilişsel Davranışçı Terapi'dir" şeklinde konuştu.