Haberal25 –Fen Bilimleri dersine katkı olarak öğrencilerin başarılarına başarı katmak, Ay’ın Hareketleri ve Evreleri konusunu gerçek hayatla ilişkilendirip pekiştirmek için teleskopla Ay’ı gözlemlediler. 6 Ekim 2022 tarihinde 16.30’da gündüz saatlerinde başlayan gözlem, saat 18.30’a kadar devam etti. Güneş’in ve Ay’ın aynı semada buluştuğu Ay’ı Şişkin Ay evresinde gözlediler. Güneş ve Ay’ı aynı anda gözlemleme şansı yakalayan öğrenciler heyecanı dorukta yaşadılar. Kurucu Müdür Abdullah SAMANCI teleskobun nasıl kullanıldığını öğrencilere detaylıca anlattı. Teleskop ve mercekleriyle ilgili birbirinden önemli bilgileri aktardı.
Fen Bilimleri Öğretmeni Özge Nur DİLSİZ Ay’ın Evreleri ve Hareketleri hakkında sunum yaptı. Yarım ay şeklinde oturan öğrencilere sorular sordu. Öğrencilerden Yusuf Can Demirkol Ay’ın Evreleri şarkısını söyleyerek daha eğlenceli hale getirdi. Yapılan etkinlikte öğrenciler şu bilgileri öğrenip gözlemleme fırsatı buldular:Ayın üç çeşit hareketi bulunmaktadır. Ay kendi ekseni etrafında dönme, Dünya'nın etrafında dolanma ve Dünya ile birlikte Güneş'in etrafında dolanma hareketi yapar.
Ay kendi ekseni etrafındaki ve Dünya'nın etrafındaki dolanma süresini yirmi yedi gün sekiz saatte tamamlar. Bu yüzden ayın hep aynı yüzünü görürüz.Ay’ın iki ana evresi arasındaki geçen süreye 1 hafta denir.
Ay'ın Dünya etrafındaki bir tam dolanımına 1 ay denir. Ay, Dünya ve kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru (Saat yönünün tersine) döner. Öğrencilere aktarılan bilgilerin yanında Ay’a ilk ayak basan insanın Neil Armstong olduğunu belirtildi. Neil Armstrong'un ayak izinin hala Ay yüzeyinde bulunduğunu ve bunun nedeninin de Ay'ın atmosferinin yok denecek kadar az olması ve hava olaylarının oluşmamasından kaynaklandığı hakkında öğrenciler bilgilendirildi.
Ay Dünya etrafında dolanmahareketi yaparken Ay'ın Güneş
ve Dünya'ya göre konumusürekli değişir. Ay'ın Güneş'ten ışık alan kısmının sürekli
değişmesine neden olur. Bununsonucunda Ay Dünya dan farklı görülür.Ay'ın farklı görülmesine Ay'ın evreleri denir.
Yeni ay, ilk dördün, Dolunay ve Son dördün Ay'ın ana evreleridir. Ana evreler arasında gerçekleşen Hilal ve Şişkin ay Ay’ın ara evreleridir.
AYIN ANA EVRELERi
YENİAY
Ay, Güneş ile Dünya arasındadır. Ay'ın Dünya’ya bakan kısmı Güneşten ışık alamadığı için Ay Dünya’dan görülmez.
İLK DÖRDÜN
Yeni ay evresinden yaklaşık bir hafta sonra Ay'ın Dünya'ya bakan kısmının sağ tarafının aydınlandığı "D" harfine benzeyen evredir.
DOLUNAY
İlk dördün ana evresinden yaklaşık bir hafta sonra gözlemlenir. Dünya, Güneş ile Ay'ın arasındadır. Ay'ın Dünya 'ya bakan kısmı tamamen aydınlanır.
SON DÖRDÜN
Dolunay evresinden yaklaşık bir hafta sonra görülür. Ay'ın Dünya'ya bakan yüzünün sol tarafının aydınlandığı ters "D" harfine (4) benzeyen evredir.
AYIN ARA EVRELERİ
HİLAL
Yeni ay evresinden ilk dördün evresine son dördün evresinden yeni ay evresine geçişte gözlemlenir. Ay'ın C ve ters C harfi şeklinde gözlemlendiği evredir.
ŞİŞKİN AY
İlk dördün evresinden dolunay evresine Dolunay evresinden son dördün evresine geçişte gözlemlenir. Bu geçiş esnasında Şişkin Ayı gözlemleyen öğrenciler önemli notlar alıdılar. Yaparak ve yaşayarak öğrenen öğrenciler konuyu çok iyi anlayıp bilgilerini pekiştirdiler.
