Uzun süredir devam eden depresyon ve mutsuzluğun nedeni hipotiroidi yani tiroit bezinin az çalışması olabiliyor. Kadınlarda daha sık görülen hipotiroidi, ortaya çıkma nedenlerine göre farklı yöntemlerle tedavi edilebiliyor. Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Memorial Wellness Sağlıklı Yaşam Danışmanı Doç. Dr. Gökhan Özışık, hipotiroidi ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Tiroitler orkestra şefi gibi vücudu yönetiyor
Adem elmasının hemen altında nefes borusunu üzerinde bulunan kelebek şeklindeki tiroid bezi vücuttaki bütün hücreler üzerinde etkili olmaktadır. T3 ve T4 hormonlarını üreten tiroit bezi bunları depolar ve gerektiği zaman bu hormonları kan dolaşımına verir. Orkestra şefi gibi bedensel fonksiyonların neredeyse tamamının kontrolünde rol oynayan tiroit bezinin ham maddesi iyottur. Tiroit bezi tuz, içme suyu ve besinler yoluyla alınan iyot olmadan çalışamamaktadır.
Saç tellerinizden tırnaklarınıza kadar etkiliyor
Tiroit bezinin az çalışması bedensel fonksiyonların yavaşlamasına neden olmaktadır. Kişi kendisini sürekli yorgun ve depresyonda hissetmektedir. Bununla birlikte;
- Kilo verememe ve kilo alma
- Halsizlik
- Ellerde ve yüzde şişlik ile birlikte kol ve bacaklarda ağrılar, baldırlarda kramplar
- Ciltte kuruma ve kaşıntı
- Soğuğa tahammülsüzlük
- Saç tellerinde kabalaşma, saç dökülmesi, kirpiklerde ve kaşlarda seyrelme
- Kabızlık
- Seste kabalaşma
- Guatr
- Unutkanlık, odaklanma ve algılama güçlüğü
- Üreme çağındaki kadınlarda adet düzensizliği, kısırlık ve tekrarlayan düşükler görülebilmektedir.
Kalıcı etkiler bırakmaması için?
Hastanın genel muayenesini yapıldıktan sonra mutlaka tiroit bezinin büyüyüp büyümediği kontrol edilmelidir. Kandaki TSH hormonu seviyesine bakmak hipotiroidi teşhisi için önemlidir. Beyin tarafından salgılanan TSH hormonu tiroid hormonlarının düzeyiyle ters ilişkilidir. Kandaki tiroit hormonlarının azalması TSH düzeyinin yükselmesine neden olmaktadır. Tiroit bezi hammaddesi eksikliği, tiroit bezinin az çalışması ya da tahribata uğraması gibi farklı nedenlerde kandaki tiroit hormonlarında azalma meydana gelebilmektedir. Hipotiroidi nedenleri geçici olabilmekle birlikte genellikle kalıcı rahatsızlıklardan kaynaklanmaktadır. Tedavi yolunun belirlenmesi için öncelikle hipotiroidiye neden olan faktör belirlenmelidir.
En sık nedeni Haşimato
Tiroit tembelliğinin dünyada en sık görülen nedeni, bağışıklık sisteminin tiroit bezine saldırarak tahrip etmesiyle oluşan Haşimato hastalığıdır. Tiroit bezinin az çalışmasına neden rahatsızlık kadınlarda daha sıklıkla görülmektedir. Her 10 hastadan 8-9'u kadındır. Çocukluk, ergenlik çağında ya da ileri yaşlılıkta çok nadir görülen Haşimato hastalığı daha çok üreme çağındaki kadınlarda ortaya çıkmaktadır. Uzman bir doktorun kontrolünde verilecek ilaçlarla hormon değiştirme terapileri uygulanarak hastalık kontrol altına alınabilmektedir.